شیعه

عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ كَامِلٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع أَنَّهُ قَالَ: إِنَّ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ دَعَا النَّاسَ إِلَى أَمْرٍ جَدِيدٍ كَمَا دَعَا إِلَيْهِ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ إِنَّ الْإِسْلَامَ بَدَأَ غَرِيباً وَ سَيَعُودُ غَرِيباً كَمَا بَدَأَ فَطُوبَى لِلْغُرَبَاءِ.

ابو بصير از كامل و او از امام باقر عليه السّلام روايت كرده كه آن حضرت فرمود: «قائم ما چون قيام كند مردم را به امر نوينى دعوت خواهد نمود همان گونه كه رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله دعوت فرمود، و اسلام غريبانه آغاز شد و باز همچنان كه شروع شده غريب خواهد گرديد، و خوشا بحال غريبان».

الغيببة (للنعماني )/ ترجمه غفارى، ص: 445

ابن ملجم ملعون

بحث پیرامون حد ابن ملجم لعین مجرم است و اینکه حد وی، حد قاتل انبیاء است، یعنی قتل و بعد از آن آتش زدن می‌باشد؛ همچنان که امام حسنb آن را اجرا نمود. شیخ مفید در ارشاد می‌فرماید: مردم نزد حضرت علیb آمدند و عرض کردند دستورتان نسبت به این دشمن خدا چیست؟ چرا که این لعین ملت را هلاک و امت را فساد کرد.

حضرت فرمودند اگر زنده ماندم آنچه به نظرم صحیح می‌رسد را اجرا می‌کنم. ولی اگر زنده نماندم حکم قاتل انبیاء را در مورد او اجرا کنید. بکشید و سپس با آتش بسوزانید.

همین مسئله را ابن عساکر در کتاب تاریخ خود در بیان زندگی حضرت گفته: خبر داد ابوعلی بن السبط: وقتی ابن ملجم علیb را یک ضربه مورد اصابت قرار داد، حضرت فرمودند همان حکمی را در مورد آن اجرا کنید که پیامبر راجع به کسی که می‌خواست ایشان را بکشد اجرا می‌کرد. و فرمود بکشید و سپس بسوزانید. همچنین ابن شهر آشوب در مناقب روایت می‌کند که حضرت فرمودند: اگر کشته شدم همان کاری را که با قاتل انبیاء می‌کنند با او انجام دهید. در معنای این جمله از امام سؤال شد و ایشان فرمودند: بکشیدش و پس از آن جسدش را بسوزانید.

قرآن کریم می‌فرماید: ﴿إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَاداً أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَ أَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلاَفٍ أَوْ يُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ذٰلِکَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيَا وَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ﴾‌ ﴿المائدة، 33﴾

و لذا چون امام علیb نفس نبی است (انفسنا و انفسکم) و دشمن ایشان دشمن نبی است و کسی که بر ایشان قیام کند از اسلام خارج شده است و محکوم به کفر و ارتداد می‌باشد.

بنابراین آنچه که در برخی روایات نقل شده مبنی بر اینکه حضرت فرمودند: یک ضربه به جای یک ضربه مخالف با روایات متقدم و سیره امام حسن مجتبیb که ابن ملجم را کشت و سوزاند می‌باشد و ظاهرا این روایات تحریف شده‌اند. و اصل آن، این بوده که اگر زنده ماندم یک ضربه به جای یک ضربه یا اینکه وی را می‌بخشم. همچنان که سبط بن جوزی آن را در کتاب تذکره‌اش آورده است.

ابن عربی، سنی متعصب / قسمت چهارم

تجسیم اسرائیلی

 ۱٫ ابن عربی از عرش و کرسی و قدمهای خداوند، در بیشتر از یک مورد روایت می‌کند…۱

 ۲٫ همچنین روایت او مبنی بر اینکه هردو دست خداوند دست راست می‌باشد،۲ تبارک و تعالی.

 ۳٫ حدیث آفرینش آدم با صورت خدا۳،تبارک و تعالی و حدیث خلق حوّا از استخوان دنده آدم۴، که این برگرفته از تورات است.

 ۴٫ همچنین روایت می‌کند: خداوند پایش را در آتش قرار می‌دهد… و تلاش می‌کند این حدیث را تأویل کند و آن را از حالت فشار و تنگنا خارج نماید.

 ۵٫ ابن عربی این روایت را معتبر می‌داند که: پروردگارم را در بهترین صورت دیدم. او این روایت را صحیح می‌داند.

 ۶٫ و نیز این روایت را یادآور می‌شود که: دندان کافر در جهنم مثل اُحد است و کثافات پوستش چهل ذراع، آن هم به ذراعِ دستِ پروردگار و از این قبیل حرف‌ها…۵

پی‌نوشت‌ها:

 ۱٫ فتوحات مکیه ج ۲ ص۳۶۲ (و غیر آن)، تحقیق ابراهیم مدکور و عثمان یحیی

 ۲٫ فصوص الحکم ص ۱۴۴ و فتوحات مکیه ج ۱۱ ص ۱۸۴ ، تحقیق ابراهیم مدکور و عثمان یحیی

 ۳٫ فصوص الحکم ص ۱۹۹ و فتوحات مکیه ج ۱۱ ص ۲۵۸ ، تحقیق ابراهیم مدکور و عثمان یحیی- مجموعه رسائل ابن عربی (مجموعه دوم)، ص ۴۰۰-۳۹۹

 ۴٫ الردود و النقود، ص ۳۶۲

 ۵٫ فتوحات مکیه، ج ۲، ص ۱۱۷-۱۱۴

 

ابن عربی، سنی متعصب / قسمت سوم

جبر و کسب

 ۴٫ ابن عربی می‌گوید: در عالم وجود، بندگی و عصیان، سود و زیان و از این قبیل نیست مگر آنکه خداوند تبارک و تعالی آن را اراده کرده باشد و چگونه می‌شود آنها را اراده نکرده باشد در حالی که خودش آنها را به وجود آورده است…

 ابن عربی سخن را تا جایی پیش می‌برد که می‌گوید:

 کفر و ایمان، طاعت و عصیان همگی به مشیت و حکمت و اراده خداوند است.۱

 ۶٫ همچنین می‌گوید: بنده هیچ نقشی در تصرف ندارد و فقط در تصرف خداوند است به حسب آنچه او اراده می‌کند. از انسان در ترک یا عدم ترک چیزی، کاری بر نمی‌آید. بلکه مجبور است که مختار باشد، اگر مؤمن باشد.۲

 ۷٫ او می‌گوید: خداوند بعضی بندگان را از گناهانی که ارتکابش برای ایشان مقدر و محتوم گردیده است آگاه می‌کند، پس آنها به خاطر شرمی‌که از خدا دارند زودتر مرتکب آن معصیت‌ها می‌شوند تا بتوانند زودتر توبه کنند(!) تا اینکه باری بر دوششان سنگینی نکند و از ظلمت معاصی نجات یابند و با توبه، گناهان را تبدیل به ثواب کنند، به همان اندازه ای که توبه کرده اند.

پی‌نوشت‌ها:

 ۱٫ مجموعه رسائل ابن عربی (مجموعه اول)، ص ۳۰۲-۳۰۱

 ۲٫ فتوحات مکیّه ج ۵ ص۲۷۲

 

ابن عربی، سنی متعصب / قسمت دوم

تعدد قدیم

 ۱٫ ابن عربی در جای دیگری یاد آور می‌شود: در عالم عقل محال نیست قدیم دیگری وجود داشته باشد و خداوند نباشد. تقدم وجود دیگری بر وجود ذات پروردگار، فقط مسموع نیست وگرنه از جهت عقل مانعی ندارد.۱

 و روشن است که این گفتار در عقاید شیعه نیست.

 ۲٫ قدیحی می‌گوید: در مسأله علم خداوند به غیر خودش، ابن عربی قائل به تعدّد قدیم‌هاست، همانطور که در جای خودش به آن تصریح دارد.

پی نوشت :

۱٫ فتوحات مکیه، ج ۱ ص ۲۰۱